Tientallen weidevogels broeden weer in de Bovenlanden bij Woerdense Verlaat

Het is weer een drukte van jewelste in natuurgebied De Bovenlanden. De grutto, tureluur en kievit maken spectaculaire baltsvluchten in de lucht. Ze zijn zeer druk bezig met het bouwen van hun nest en de eerste vogels zitten alweer op de eieren. Ondanks dat het slecht gaat met weidevogelstand in ons land, zijn ze toch nog volop te vinden in polder De Bovenlanden, een natuurgebied grenzend aan de Nieuwkoopse Plassen. ‘Ik raad iedereen aan om ieder voorjaar naar deze plek te komen om de weidevogels te kijken. Het landschap, de bloemen, de vogels, het is hier Holland op zijn mooist.”, aldus boswachter Rob Eenink van Natuurmonumenten.

 Bloemen zorgen voor insecten

“Polders waar het barst van de weidevogels zijn helaas niet meer gebruikelijk”, legt Eenink uit. “In Nederland is al jarenlang een daling van 5% van het aantal broedende weidevogels te zien. In de laatste 10 jaar is de grutto in Nederland zelfs 50% achteruit gegaan.” Sinds 2014 is er elk jaar een stijgende lijn te zien in het aantal broedpaar weidevogels in de Bovenlanden. Dit komt omdat er in dat jaar aanpassingen in het gebied gedaan zijn. “De waterstand is verhoogd. Dit tempert bijvoorbeeld de groei van het gras, waardoor polderbloemen en verschillende kruidrijke grassen kunnen groeien. De bloemen trekken voldoende insecten aan die de kuikens van de weidevogels dan weer heerlijk verorberen. Zo is het cirkeltje rond.”, aldus Eenink.

 Meer ruimte

In 2022 heeft Natuurmonumenten in opdracht van de Provincie Zuid-Holland en samen met de Programma Veenweiden Gouwe Wiericke nog eens 14 hectare grasland extra geschikt gemaakt voor de weidevogels. Dit is gerealiseerd door o.a. het waterpeil aan te passen. Dat houdt in dat het peil in de winter maximaal 10 cm hoger kan oplopen dan het huidige winterpeil. Na het broedseizoen gaat het water weer omlaag, zodat de boer in de zomer met de trekker het land in kan. In het voorjaar is dit geschikt broedgebied voor de weidevogels en de jonge kuikens vinden hier voldoende voedsel om op te groeien.

 Orchideeën

Niet alleen vogels keren massaal terug in deze polder. In de polder schieten de zeldzame en kleurige bloemen uit de grond. Boswachter Eenink vertelt: “Doordat we de voedselrijke bovenlaag afgeschraapt hebben, komt een voedselarme grond aan de oppervlakte. Dit is dé voedingsbodem voor zeldzame planten zoals klokjesgentiaan, blauwe zegge, blauwe knoop en orchideeën. We noemen dit blauwgrasland. De meest bijzondere soorten in dit grasland zijn blauw van kleur. Vandaar dat grasland met deze planten blauwgrasland genoemd wordt.

 Komt dat zien

Wil je zelf grutto’s, tureluurs en kieviten zien? Vanaf het uitkijkscherm in het gebied Bovenlanden heb je een prachtig zicht op de polder. Als je de tijd neemt en een verrekijker hebt, kun je binnen enkele weken ook de kuikens zien lopen. Boswachter Rob: “Maar ga niet het veld in, de vogels zijn erg verstoringsgevoelig.” Natuurmonumenten heeft een wandelroute naar het uitkijkscherm uitgezet, van slechts 200 meter. De kortste route van het land “Het is slechts 200 meter lopen naar het uitkijkpunt, zo houd je lekker veel tijd over om in alle rust op zoek te gaan naar de prachtige vogels die op insecten jagen tussen de bloeiende orchideeën”, aldus de boswachter van Natuurmonumenten.